เผยแพร่เมื่อ 26/8/2564
เขียนโดย รศ.สราวุธ สุธรรมาสา
นายกสมาคมอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน
Mascot คืออะไร ใช้เพื่ออะไร
คำว่า Mascot มาจากภาษาฝรั่งเศสคือ Mascotte ซึ่งแปลว่า Lucky Charm หมายถึงอะไรก็ได้ที่นำมาซึ่งความโชคดีมาสู่บ้านเรา ว่ากันว่าคำนี้ถูกพบว่ามีการบันทึกไว้เมื่อปี 1867 และมาใช้เป็นภาษาอังกฤษก็เมื่อปี 1881
แต่เดิมเลย (ก่อนศตวรรษที่ 19) ตัวมาสคอตจะออกมาทางน่ากลัว แต่ช่วงถัดมาจนถึงยุคสมัยนี้ จะใช้วัตถุ คน หรือสัตว์ที่วาดออกมาให้น่ารัก ๆ ดูมีความสุข
มีการใช้มาสคอตในหลาย ๆ วงการด้วยกัน เช่น บริษัท/ร้านค้า สมาคมหรือสโมสรกีฬา สถาบันการศึกษา หน่วยงานรัฐ และในกิจกรรมหรือมหกรรมระดับนานาชาติ เช่นโอลิมปิค และงานแสดงสินค้าและเทคโนโลยี เป็นต้น
Merrimack Webster ให้นิยามว่า “คน สัตว์ หรือสิ่งของที่สร้างขึ้นโดยกลุ่ม เพื่อให้เป็นสัญลักษณ์นำโชคดีมาสู่กลุ่มนั้น” แต่ส่วนตัว ผมคิดว่าบางองค์กรนำมาสคอตมาเพื่อเป็นตัวเดินเรื่องที่ต้องการจะสื่อไปยังกลุ่มเป้าหมาย
EU-OSHA ใช้การ์ตูนชื่อ NAPO เป็นตัวเดินเรื่อง (main ambassador) ในการทำเรื่องรณรงค์ด้านสุขภาพและความปลอดภัยในสถานประกอบกิจการ (Healthy Workplaces Campaigns)
ตัวนาโพเป็นฮีโร่ในการนำเสนอความปลอดภัยในการทำงานหัวข้อต่าง ๆ ที่ทำมาในแนวดูง่าย สนุก ๆ แต่แฝงข้อคิดและวิธีการทำงานที่ปลอดภัย ลองเข้าไปชมดูได้ตามลิงก์นี้
https://www.napofilm.net/en
ในวงการกีฬาและบันเทิง จะใช้คนสวมใส่ชุดมาสคอต ซึ่งเราคนดูก็ชอบ ขอถ่ายรูปกันสนุกสนาน แต่หารู้ไม่ว่าบางชุดมันหนักถึง 21.32 กิโลกรัม จึงไม่ต้องแปลกใจที่ “Weight” หรือน้ำหนักของมาสคอตจะเป็นสาเหตุของการบาดเจ็บของลูกจ้างของ Disney ถึง 282 ราย จากจำนวนทั้งหมด 773 ราย และ OSHA ฟ้อง Disney ที่ลูกจ้างเสียชีวิตในชุด Pluto ขณะทำงานมาแล้ว
การออกแบบมาสคอตนั้น จะพยายามออกแบบให้มีบุคลิกลักษณะและการแสดงออกที่มีความสดใสร่าเริงเหมือนเด็กโดยต้องรับกับการออกแบบสัดส่วนของร่างกายให้มีความโด่ดเด่นและแตกต่างจากรูปร่างปกติของคนและสัตว์ที่เป็นต้นแบบด้วย อย่างเช่น หัวโต ตาโต ยิ้มกว้าง ตัวอ้วนกลม แขนขาสั้นป้อม ขนนุ่มนิ่ม สีสันสดสวย เพื่อที่จะทำให้มาสคอตมีความน่าสนใจมากขึ้น (นฤพนธ์ คมสัน อ้างใน กฤษบดินทร์ วงค์คำ “มาสคอต” คาแรกเตอร์ตัวการ์ตูนส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมท้องถิ่น (ตอนที่ 1 : มาสคอต คือ อะไร?) สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย)
ปัจจุบันมีการนำมาสคอตมาใช้ในการประชาสัมพันธ์ยี่ห้อหรือ Brand ขององค์กร และสินค้าหรือบริการขององค์กร ซึ่งถือเป็นกลยุทธ์ทางการตลาดที่ได้รับการยอมรับว่ามีอิทธิพล อย่างเช่นพบว่าชาวญี่ปุ่นกว่าร้อยละ 87 ตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าหรือรับบริการจากผู้ประกอบการที่มีการนำเอาคาแรคเตอร์จากตัวการ์ตูนรวมถึงมาสคอตที่ตนชื่นชอบมาเป็นตัวแทนในการประชาสัมพันธ์ (กฤษบดินทร์ วงค์คำ, ias.chela.ac.th)
สอป. ก็มองเห็นความสำคัญของมาสคอต และจะได้นำมาใช้เป็นตัวเดินเรื่องเนื้อหาความรู้สู่สมาชิกและสังคม HSE ต่อไป
พรุ่งนี้พบ OHSWA Mascot ครับ
#OHSWA_Mascot
