พฤติกรรมความปลอดภัยสร้างได้
เผยแพร่เมื่อ: 28/01/2564....,
เขียนโดย คุณปราโมทย์ โอภาสมงคลชัย
ผู้เชี่ยวชาญในการสร้างพฤติกรรมความปลอดภัย THE SAFETY COACH
เรื่อง พฤติกรรมความปลอดภัยสร้างได้
การทำเรื่องของความปลอดภัยให้มันประสบความสำเร็จนั้น ต้องมีวิสัยทัศน์ที่ไกลกว่า การจัดการความปลอดภัยแบบเดิมๆ หรือที่เรียกว่า Traditional safety และ Engineering control
Traditional Safety เป็นการจัดการความปลอดภัยแบบเดิมๆ เช่น ออกกฎ ออกกฎหมาย แล้วบังคับให้ปฏิบัติ หรือ วัดผลความปลอดภัยเพียงแค่ จำนวนสถิติอุบัติเหตุที่ลดลง
Engineering Controlเป็นควบคุมด้านวิศวกรรม หรือ ที่แหล่งกำเนิด เพื่อป้องกันอุบัติเหตุจากเครื่องจักร เครื่องมือ และอุปกรณ์ต่างๆ
ทำไมการจัดการความปลอดภัย จึงต้องไปไกลกว่า 2 สิ่งนี้ เพราะว่า เรื่องของ "พฤติกรรมเสี่ยง" เป็นสาเหตุอันดับหนึ่ง ที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุ ได้สูงถึง 88 เปอร์เซ็นต์ มนุษย์เรามีการเปลี่ยนแปลง อารมณ์ ความคิด ความรู้สึกตลอดเวลา หมายความว่าพฤติกรรมก็มีการเปลี่ยนแปลงไปด้วย แต่มิได้หมายความว่า ให้เลิกทำ 2 สิ่งนี้ เราต้องให้ทำควบคู่กันไป แต่ให้โฟกัสในเรื่องของพฤติกรรมความปลอดเป็นหลัก
เรามักจะเชื่อเสมอว่า การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ต้องมาจากการเปลี่ยนแปลง สิ่งที่อยู่ภายนอก เช่น บังคับ ขู่ ลงโทษ แต่จริงๆแล้ว การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่แท้จริง จะต้องเกิดจากการที่เจ้าตัวยอมรับ ที่จะเปลี่ยน มากกว่า ถูกบังคับให้เปลี่ยนแปลง หากเขารู้สึกว่า เขาทำความปลอดภัยเพื่อผลประโยชน์ของบริษัท เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้า เพื่อไม่ให้ถูกลงหมายกฎหมายลงโทษ อันนั้นเขาทำเพื่อคนอื่น และมาจากภายนอก ถูกบังคับ ไม่ได้ยอมรับที่จะทำ แรงขับมันน้อย แต่หากทำความปลอดภัย เพื่อชีวิตและสุขภาพของ ตนเอง แรงขับมันมันจะมาก
ผมเคยถาม คนที่ทำ OHSAS18001 เขาบอกว่า ทำไม่ยาก แต่การที่รักษาไว้ให้มีมาตรฐานอย่างต่อเนื่อง เหมือนตอนที่ขอการรับรอง นั้นยากมาก สาเหตุเพราะเขาทำเพื่อคนอื่น ทำด้วยความรู้สึกกลัว "ทำเพราะโลกภายนอกกระทบ ไม่ได้ทำจากโลกภายในที่สะเทือน" ว่าฉันต้องการความปลอดภัยจริงๆ
มนุษย์เราทุกคน ถ้ารู้สึกว่าอยากจะทำอะไร แล้วตัวเองได้ผลประโยชน์ เขาจะลงมือทำเช่น ได้เงิน ได้บ้าน ได้โบนัสพอได้แล้วก็หยุดทำ ถ้าไม่มีรางวัลอีก แต่ในเรื่องความปลอดภัยนั้นแตกต่างกัน การที่พนักงานจะปฏิบัติงานด้วยความปลอดภัยยั่งยืน โดยที่เราไม่ต้องไปบังคับนั้น มันมาจากความรู้สึกที่แท้จริงว่า ความปลอดภัย มีความสำคัญชีวิตอยากขาดไม่ได้
ในยุคโควิด-19 ตอนนี้ ทำไมคนไทยเราจึงหน้ากาก ถึงแม้ว่ากฎหมายไม่ได้บังคับ แต่ที่เราสวมใส่เพราะเรามองว่าชีวิตและความปลอดภัยมีความสำคัญไง สิ่งที่จะช่วยให้เขาเห็นความปลอดภัยนั้นสำคัญคือ "การให้อบรม การโค้ช การให้ลงมือทำ การติดตามผล และให้รางวัล หรือ กำลังใจ" ความปลอดภัยเริ่มต้นที่ภายใน ไม่ใช่ภายนอก ถ้าจะทำให้ความปลอดภัยประสบความสำเร็จ ต้องไปให้ไกลกว่าสิ่งที่เป็นอยู่ และโฟกัสที่พฤติกรรมเป็นหลัก
